Añas tukusqa warmi - IV

Mana munaspapas Marcelowan Ciprianom ñawpa muchanawasiñiqman purikurqan. Ismaykuyta munaspam ‘wawqi, aslla ismaykakamusaq’ ñispa sacha-sacha ukuman yaykurqan. Qunqayllamantam ñawpaqninpi chay kikin huchuylla añasqa rikurirqan killap kanchariyninpi ancha sumaq tukusqa. “Pim kanki? Encantasqa warmichu kanki? Imatam ñuqamanta munachkanki?” ñispa añastaqa tapurqan. “Chay ñawpa muchanawasiman rispa chikimanchu chayayman? Ñiway, imatam ñiyta munawanki?”
Ñanpi suyachkaspam Marcelo “imaraykutaq Cipriano mana sacha-sachamanta lluqsimunchu; manchakunchu? huk ñanta purikuspa wasinman kutinchu?” ñispa piñarirqan.
“Yaw Cipriano, maypim kanki? Utqalla risuntaq!”
Mana pipas tapusqanta willarqanchu.
“Ichapas chaqay llakllasunqu mana yayankunap riqsikusqan huiracochap churin ayqirirqanchá! Maskasaqmi!”
Sacha-sacha ukuman yaykuyta munachkaptinmi Catalina añasqa wachihina ispayninta ñawinman chayachirqan. Wañuy millay asnayninqa yaqa sunqunta chinkarichirqan. Chaymi “Cipriano añas tukusqa runap ayan layqasqam” sunqunpi ñispa Ciprianop wasinman kutirqan. Ciprianop warminta wasinpi tarispam, “qusaykim añas supaypa layqasqan; manam ñuqaykuwan wakamuchana wasiman riyta munarqanchu; sacha-sachapi pakakuchkan; mana payman qayllaykuyta atirqanichu chaqay añas ispayninwan harqawaptin” ñispa ñirqan.
Ciprianop warminri hatun kunka qaparispam ancha piñarispa ñispa ñirqan “ima chika llakllasunqu qusayuqmi kani; chay tantanakuypitaq huiracocha indio mestizo kachkan. Huk padrepas paykunawan Supayta muchan quri tariyta munaspa. Qusay mana qapaq runa tukuyta munaptinpas paypa rantinpi ñuqataqmi risaq kurakap pakasqan quri qullqinta maskaq.”
Ancha utqari wasinmanta lluqsispam Marcelowan ñawpa purun wasiman chiqachakurqan.

May pacham Ciprianop warmin Marcelowan llaqtamanta lluqsirqanku, chay pacham Cipriano Catalinata qatispa huk hatun machayman chayamurqan. Chay machaypiri yana tuta karqan. Aslla karupi ukuman risparaq uchkumanta killap kanchariynin machayman yaykurqan. Pachapiri ancha achka huchuylla tullu karqan. Machaypa ukuntari millay asnaymi huntarqan. Cipriano mancharirqan.
“Imaraykutaq kayman hamurqani? Chay añasman sunquchu kani? Layqawarqanchu? Runachu manachu?”
Qunqayllamantam yana pumahina rikchaq llantu ñawpaqninpi rikurirqan. Ciprianom “Diosniy, qispichiway!” ñispa qaparirqan.
Chay puma llantu hatun kunka rimarispam ñirqan: “Catalinam qispichisurqanki. Kunanmantari paymi warmiyki kanqa!Ñawpaq kaq warmiykitaq Marcelowan ñawpa purumwasiman rispa hapiytukurqan. Limaqpiri Inquisiciónpa taripasqan kanqa. Marcelori chay indiokuna paywan kaqtapas Juez de Idolatrías muchuchinqa wakap qurinta suwayta munaptinku.”
“Manaraq yurimusqa churiytari imatam ruranqaku?”
“Manam churiykichu! Marcelowanmi warmiykiqa wachuq. Marcelop churinqa qampa kasqaykihina expósitom kanqa!”
Chay rimasqanta puchukaspam chay pumahina rikchaq llantu María la Bruja tukuspa Catalina añasñiqman qawaykuspa rimayta qallarirqan.
“‘Ñuqa sumaq quri chukchayuq anqas ñawiyuq sipaschum chayhina bruja yanarunap wawanta munayman!’ñispam ñiwarqanki. Kunanqa manach ña chayhina mamaskachaqchu kachkanki. Ciprianowanchu kawsayta munanki, añashinachu wiñaypaq kawsayta munanki? Ima munasqaykitapas ñiway!”
Catalina añasqa Ciprianoman qawaykuspa umanta “allitaqmi” ñiqhina kuyuchirqan.
“Cipriano mana ña sumaq huiracocha kaptinpas paytachu munanki?”
Chayta ñispa Ciprianota sumaq crespo chukchayuq zambo chay San Pedrop iglesianpi pintakuq qillqaykamayuqhina tukuchirqan. Catalina añasqa kusikuspa payñiqman kallpamurqan. Chayhinata rikuspam brujaqa asirqan. Chaymi Catalina ñataq warmi tukurqan. Paypas zambahina rikcharqan. Quri chukchanranti yana crespo chukchayuqmi karqan.
“Chayhina zamba kayta munankichu, ñataq añas kayta munankichu?” ñispa brujaqa tapurqan.
“Zamba kayta munani” ñispa Catalina willarqan.
Ñataq brujaqa asirqan.
“Mana ñam qamta yanapayta atinichu; chinkarisqaykimantam mamaykiqa carcelpi churaytukurqan runakuna ‘wawaykita wañuchirqanki’ ñispa chataptinku. Mamaykitaq ‘manam imatapas rurarqanichu’ ñispa chatawarqan. Mamaykiqa qispichikurqan, ichaqa Inquisición tukuy ima haykanta qichupuptin kunan wakcha warmi tukusqa kawsan. Ñuqataqmi qaya punchaw hatun ninapi rupasaqmi; hatun auto de fepi kay Supaymuchaq padrewan wakin wakap quri qullqin maskaq huiracocha mestizokunatawan rupachiwanqaku. Ciprianop warminta chichu kaptinmi manam rupanqakuchu, ichaqa mestizo wawanta carcelpi wachanqa. Ciprianop indio llaqtamasinkunata Juez de Idolatríam taripanqa. Chukchan rutusqa kanqa qara waskawan waqtasqa kanqa, chaymantari llaqtankumanta qarqusqa kanqaku. Paykunap chawpinpi Marcelom kanqa; manam haykappas churinta rikunqachu. Kunan kayman hamuni, Catalina, muchusqayki puchukachiyta munaspa. Kunanmantari wakcha kaspapas kuyanakuspa kusikuychik. Ichaqa amataq qunqariychu mayninpi María la Brujap ánimanpaq misa rurachinaykita.”