Huchukmarkap visitan - III

Manam kaypi tukuy investigadorkunap –ñini taripaqkunap– tapusqanta churasaqchu. Chay idolatría –wakamuchay ñini– chay wakamuchaymanta tapusqallanta chatasqa runap willasqallantapas qillqasaqmi.

“Imam sutiyki, mamay?”
“Francisca Chawpitikllam kani, padre.”
“Payaykis Isabel Chawpitiklla karqan, riqsisqa

kamasqa58
warmi, runa wañuchiq hampita, runakuna munachiypaq hampitapas ruraqqa. Chiqanchu chay llaqtamasiykip rimasqanqa?”
“Manam chiqanchu. Isabel Chawpitikllaqa payaymi karqan; manataqmi kamasqa warmichu karqan. Unqusqa llaqtamasinta yanapaq paykunapaq allichaq hampita kamaripuspa. Allin cristianam karqan!”
“Bautizasqachu kanki?”
“Arí, chayraykum ‘Franciscam’ ñispa suticharqanku. Allin católicam kani. Sumaq pachakunata awani Virgenman wakin santokunaman qunaypaq. Wayllapi wiñaq sisatari pallani waytata waytallinaypaq. Chay waytawanmi santokunata sumachini. Chayhinam kawsayniyqa.”
“Runamasiykikamam huchuylla kaptiykis payaykiqa takinta hampintapas yachachisurqanki, chayhinas kunan qampas yachaq warmi tukusqa kanki unquq runata alliyachispa wakin runatari unquchispataq. Chaysi hukpa warminwan puñuyta munaq qaripaqqa huacanquita rantikunki. Chiqanchu chay?”
“Manam chiqanchu, padre.”
“Francisca Kurim chatasunki ñispa ‘Francisca Chawpitikllam qusayman huacanquita rantikurqan huk runap warminta llullachinanpaq; chayhinaspam wakin llaqtamasinpa churinta unquchirqan ayakunap kutasqa tullunta hampiq yakupi churaspa’.”
“Llulla simita riman, padre. Paymi-ari hechicera idólatra, chayraykum mana huchayuq kaptiypas chatawachkan. Diosman iñiq allin cristianam kani.”

Chayhinam kunanpunchawmanta iskay Francisca sutiyuq warmikunaqa wataywasipi churaytukurqan. Qayamantari huk warmikuna paykunap chatasqanta uyarichinqaku.

“Qamchu Anselmo Kuri nisqa rarqakamayuq?”
“Arí, padre.”
“Runakunakamam machuykis wakamuchaq karqan, rarqap waqaychaqnin wakapaq takiq, kikin mana bautizasqa kaspa. Qampas chay takikunata takinkichu?”
“Manam, padre. Kanan rarqaykup waqaychaqnin San Cristóbal kaptinmi rarqapi chay mitapi paypaq himnokunata takiyku. Rarqap qayllanpiri huk capillata pirqarqayku San Cristobalta muchanaykupaq.”
“Pablo Wamanmi ñiwarqan ñispa ‘chay capillapim San Cristobalpa imagenninpa rikranpi huk saqra rumi pakasqa, chay rumiri ñawpa waka Qarwarumimanta pitisqa rumi kaq’. Yallinraqmi ñiwarqan, huk machaypi machuykip chakisqa ayan sumaq pachawan pintusqata waqaychanki wakin llaqtamasiykiwan chayta muchaspa.”
“Pablo Wamanqa llullachisunki. Ancha mana allin runam. Wakin llaqtamasinkunata chatanmi ‘hinaspa padrekunap amigun kasaq, chaymanta qapaq runa tukusaq’ ñispa.”

Chay wayna Anselmo Kuripas wataywasipi churaytukurqan.


  1. kamasqa Para los predicadores kamasqa (que recibe su fuerza vital de los huacas) equivalía a brujo, hechicero