Kurakap churin - III

“’Musuq padres chayamun’ ñiqta uyarirqani.”
“Padre Valdezri manas kaymanta ripuyta munanchu.”
“Chiqanpi. Achka chakran kay llaqtapi kan, obrajenpas kan. Manam qullqinta chinkachiyta munanchu!”
“Utiqyasqanmanta tukuy punchaw ‘maypim qullqiy, maypim qullqiy?’ ñispa chay yuyayllawan purichkan”.
“Musuq padre paywan wakilla iglesiap wasinpi tiyanqa. Ichapas paypas utiqyanqa!”
Asirispa iglesiaman yaykurqanku.

“Wamaq kay llaqtapi kaspapas ñam achka kawsasqaykimanta ñisqata uyarirqani. Qayllaypi tiyaq kurakap churinpa yanapayninwan pi wiñay huchallikuq kaqta, pi Dios Santokunatawan muchaqta, pi wakamuchaq kaqta ñam yachani. Kunanmi chay millay kawsayniykiqa puchukanqa. Tukuy chay ñawpa muchanawasiman muchaq riq runakunam muchuchisqa kanqa. Amataq yuyankichu: chayhina pakallapi takiyta atipankichik. Don Martín ñiwarqan ‘wakamuchaqkunas

hatun fiesta rurayta munanku’ ñispa. Ña yaqa tukuy kamarisqa kaptinsi aswakunkichik, mikunata yanunkichik. Mana allinmi. Diosninchikqa manam chayta munanchu. Pi runapas chay fiestaman rispaqa churaytukunqa, rutuytukusqamanta llaqtamanta qarquytukunqa. Ñam yachankichik!”
Mana kusi sunqunwanmi runakuna musuq padrep kunasqanta uyarichkarqanku. Chiqnisapam kurakap churinta rikuchkarqanku.

“Manam kayhina kanmanchu! Wakin runamasikuna kurakap churinpa rimasqanta ‘allim’ ñinku. ‘Santo tukurqan’ ñispam ñinku. Chayhinam paykunaqa awqanchik tukurqanku. Kusiñawpam ñin: ‘kunanqa huiracochap diosnin santokunawan llaqtanchikman chayamuspa wakanchikta atiparqan; ichaqa manataqsi wakanchikkunata qarqurqanchu; wakanchiksi chay Dios cristianop Diosninta yanapan kawsasqanchikta allichananpaq; chay Dios cristianop diosninsi wamaq llaqtanchikpi kaspa manaraq kawsayninchikta riqsinchu. Sapallan manas mikunata puquchiyta atinchu. Pim kay don Martín? Imatam yachan? Limaqpi Latínta yachakurqan. Manam paqarisqanchikmanta yupaychasqa kawsayninchikta unanchanchu. Imanasuntaq?”
“Don Martín chinkarichuntaq! Manaraq kayman kutimuptinmi kusi-kusilla kawsarqanchik. Manam yayan kurakanchiktapas yupaychanchu ‘yayay huchasapa; macha- machan, runap qullqinta suwakun, quchumasillanwan purikun animanta qunqaspa’ ñispa. Yayanri wiñaylla paywan tinkunakuspa piñakun anyakun. Don Diegotari sapa punchaw ñispa ñin: ‘Diospa qusqan warmita saqirispam wachuq warmiwan kawsanki; animaykiri Ukupachaman . Chayraykum don Diegoqa kurakap churinta kay llaqtamanta qarquchiyta munan. Paypas ancha piñakun!”
“Don Martín ñin ‘runakunata harkasaq fiestankuman rinankupaq’ ñispa. ‘Chay takinku rurananta harkasaqmi; mana ñam idolatría kay llaqtapi kanqachu! Kuriñawpata maskaspa hapisaq; chayhinam wataywasiman kutirimunqa’ ñispa . Aswan mana allin rurasqantaq kayhinam: llaqtamasinchikpura chiqninakunchik. Wakinninku don Martínpa yanan tukurqan kikin wawqinpa rurasqanta qawmiwaykachaspa ‘chayhinam ruran takin tusun’ ñispa, wakinninchik Kuriñawpap yanan kaspa paqarisqanchikmanta kawsasqanchikta yupaychanchik. Ñuqanchiktaq manam santokunata saqirinchikchu santokunata wakanchikkunatawan paqtalla muchaspa.”
“Manam fiestanchikta ruraspaqa chay takinta hankuchaspa wakanchikkunata piñachisunchik. Ichapas mana tamyanqachu, saranchik mana puqunqachu. Yariqayta muchuchwan. Chay don Martín chinkarichuntaq!”
“Ama chayta plazapi qaparispa ñinkichu! Chinkariptinqa awqanchikqa ‘paykunap rurasqanmi’ ñispa ñinkuman. Plazamanta lluqsispa wasiypi tantanakusun!”